
DILI, 05 abríl 2022 (TATOLI)— Tuir dadus hosi Diresaun Nasionál Saúde Públika (DNSP), liuliu Departamentu Vijilánsia Epidemolojia (DVE) iha Ministériu Saúde, hahú fulan-janeiru too horisheik, rejista pasiente dengue sa’e ba 3.959 no hosi númeru ne’e hamate ona labarik na’in-50.
“Situasaun kazu dengue iha Timor-Leste hosi janeiru mai too horisehik hamutuk kazu 3.959 no kumulativu óbitu na’in-50,” refere nota ne’ebé Agência TATOLI asesu, tersa ne’e.
Maioria kazu ne’e deteta husi Munisípiu Dili ho totál 2.636 Baucau 251, Manatuto 172, Covalima 126, Ermera ho kazu 107, Manufahi 160, Viqueque 64, Ainaro 45, Liquiça 109, Aileu 87 no Bobonaro 44, Lautem 153 no RAEOA lima.
kazu obitu ne’e maioria iha Munisípiu Dili no pasiente sa’e ba 2.636. Enkuantu to’o ohin loron kazu dengue hosi postu administrativu Dom-Alexo iha kazu 1.512, Cristo-Rei 435, Vera-Cruz 288 no Nain Feto 343.
Fasilidade saúde iha munisípiu Dili hanesan Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) rejista ona kazu dengue hamutuk 448, Klínika Fatumeta 261, Sentru saúde Comoro 923, Sentru Saúde Vera-Cruz 204, Sentru Saúde Formoza 449, Sentru Saúde Becora 238, Klínika Madre Eliza nain-ida, Sentru Saúde Atauro 11, Sentru Saúde Metinaro 39, Klínika Bairru-Pité 59 no klínika Motael na’in-rua no Klinika Moris Foun iha kazu ida.
Labarik na’in-10 mate iha HNGV
Xefe Interina Departamentu Pediátria Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) Lourdes Leão, informa iha fulan marsu labarik na’in-249 mak baixa iha sala pediatria hosi númeru ne’e na’in-10 mak mate.
“Kazu dengue daudaun ne’e númeru tun oituan, maibé kazu sei iha nafatin tanba ami simu hosi ospitál referral no mós iha Dili laran la hanesan fulan kotuk loron ida ami hetan kazu grave ne’e tolu ka haat dala ida mai ho tempu hanesan, maibé agora ami loron ida hetan ida signifika diminui ona,” nia informa.
Iha fulan dzembru 2021 to’o fulan janeiru no fevereiru 2022, pasiente dengue nakonu iha sala pediatria hodi hetan atendimnetu saúde.
“Ita bele kontinua eduka ita-nia poluasaun sira-nia konesimentu di’ak liután atu nune’e bainhira tempu udan mai fali ita labele hasoru surtu dengue,” Nia esplika.
Daudaun ne’e, HNGV liuliu iha sala pediatria rekursu umanu sufisiente atu fó atendimentu médiku ba pasiente sira.
MS apela ba populasaun
Nune’e, Ministériu Saúde kontinua apela ba populasaun iha Dili laran no mós iha Munisípiu sira seluk, atu aprezenta-an iha fasilidade públiku saúde (Sentru Saúde ka Ospitál) ne’ebé besik, bainhira sente isin-manas, ka sente laran sa’e,liman-ain no sikun moras hodi bele hetan atendimentu husi profisionál saúde sira.
Apela mós Autoridade Munisipál no Autoridade Lokál atubele orienta komunidade halo limpeza jerál iha suku no bairru sira liuliu fase tanke, bidon ka balde tau bee semana ida dala ida.
Hamoos sasán ka limpeza hanesan roda aat, vazu ai-funan atu susuk labele tau tolun, haloot ropa ho di’ak iha ita nia uma laran,uza ropa ne’ebé liman naruk karik toba iha tempu loron, uza aimoruk hanesan repelente ka autan, uza moskiteru karik toba iha tempu loron, so’e lixu iha nia fatin.
Notísia relevante: Surtu dengue: óbitu na’in-48 no pasiente sa’e ba 3.894
Jornalista : Felicidade Ximenes
Editór : Florencio Miranda Ximenes