
DILI, 23 marsu 2022 (TATOLI)—Estudante kbiit menus na’in-350 hosi Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e (UNTL) hetan apoiu bolsa estudu hanaran ‘bolsa hakbiit’ hosi Fundu Dezenvolvimentu Kapitál Umanu (FDCH, sigla portugés) ho montante kada fulan $120.

Tuir Reitór UNTL, João Soares Martins, bolsa estudu ne’ebé FDCH fornese ba estudante kbiit menus ho intensaun atu apoiu estudante sira kompleta nesesidade durante iha tempu estudu nia laran.
“Apoiu ne’ebé fó ba ita-boot atu fasilita ita-boot sira-nia estudu, ne’ebé osan sira tenke investe duni ba nesesidade eskola nian hanesan sosa livru, pulsa hodi asesu internet, no transporte bá-mai kampus inklui fotokopia matéria sira,” Reitór hateten iha auditorium fakuldade enjeñaria UNTL, Hera, kuarta ne’e.
Notísia relevante: OJE 2022: PN aprova orsamentu millaun $12 ba FDCH

Bolsa estudu ba estudante sira destina ba universidade públika no privada ho nível lisensiatura, ne’ebé inisiativa ne’e atu hatudu Governu nia tratamentu ba universidade hotu hanesan.
“Universidade hakarak husu ba bolseiru sira atu uza osan ne’e ho responsabilidade no uza atu apoiu prosesu ensinu aprendizajen iha UNTL nia laran, labele naran gasta arbiru ou sosa fali pulsa transfere fali ba ema seluk ne’ebé laiha kompeténsia,” Reitór apela.
Nune’e, parte universidade ho esperansa apoiu ne’e bele ajuda kobre nesesidade sira ne’ebé estudante sira presiza, nune’e bele buka hakas-an estuda didi’ak hodi hetan nafatin notas di’ak, maski la sai vensedór maibé tenke garante kada tinan tenke avansa nafatin ba oin.
“Ita-boot sira tenke esforsu atu tinan-haat estudu bele remata. Tanba hanesan ema kbiit menus tenke garantia buat ruma ba família no inan-aman atu sira mós bele satisfáz ho ita-boot sira-nia estudu,” nia hameno.

Iha biban hanesan, Diretór Ezekutivu FDCH, Cristóvão dos Reis, informa, FDCH hanesan instituisaun ne’ebé Governu harii ho objetivu atu reforsa dezenvolvimentu rekursu umanu iha Timor-Leste, ne’ebé hahú kedan iha tinan 2011 Governu investe mai FDCH hodi halo programa haat hanesan formasaun profisionál, formasaun téknika, bolsa estudu no tipu seluk tan.
Hosi programa haat ne’ebé trasa ona hahú kedan iha tinan 2011 to’o 2022, Governu konsege investe ba FDCH ho osan kuaze millaun $150 resin, ne’ebé hosi totál ne’e barak liu aloka ba bolsa estudu, hahú kedan hosi diploma I to’o diploma IV, inklui lisensiatura, mestradu no doutoramentu.

Agora Instituisaun ensinu superiór públiku no privadu ne’ebé mak hetan benefisiáriu boot liu maka UNTL, ba kursu mestradu no doutoramentu, hahú kedan hosi inísiu to’o ohin loron. Nune’e mós, kada tinan FDCH sempre fó bolsa estudu ba timor-oan sira balun estuda iha rai-li’ur no balun iha rai-laran.
Hahú tinan 2011 to’o 2020, fó ona bolsa estudu ba timor-oan hamutuk 6.401 hodi ba eskola iha rai-li’ur, ne’ebé hosi númeru ne’e na’in-4.184 finaliza ona estudu, na’in-hitu mate, na’in-269 nia kontratu kansela no falta de’it bolseiru 1.941 mak ativu.

Enkuantu, estudante sira ne’ebé gradua ona, 3.328 hetan ona serbisu no 826 seluk seidauk no iha programa ida hanaran estájiu profisionál, ne’ebé daudaun iha ona bolseiru na’in-142 mak FDCH haruka ona ba ministériu sira hodi halo estájiu durante fulan-neen to’o tinan-ida, ne’ebé sira sei hetan mós osan transporte.
Durante tinan 2016 to’o 2020, FDCH aloka ona orsamentu $60.224.057 ba bolsa estudu 4.312 durante tinan-tolu, ne’ebé la’ós abranje de’it ba funsionáriu públiku sira maibé públiku ein jerál, ne’ebé hosi totál ne’e, bolseiru 1.978 mak finaliza ona estudu no fila ona mai Timor-Leste no total 2.334 maka kontinua hela estudu.
Jornalista : Tomé Amado
Editora : Julia Chatarina