iklan

NASIONÁL, COVID-19, DILI, HEADLINE, MUNISÍPIU, SAÚDE

COVID-19: óbitu rua, pozitivu 235 no ativu 3.264

COVID-19: óbitu rua, pozitivu 235 no ativu 3.264

Komunidade simu hela vasina AstraZeneca doze daruak iha SIJK, kuarta, (21/07/21). Imajen Tatoli/António Gonçalves.

DILI, 22 agostu 2021 (TATOLI)— Sala Situasaun, Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK), rejista kazu óbitu rua, pozitivu 235, rekoperadu 57 no kazu ativu 3.264.

Totál óbitu ne’ebé relata ohin, na’in-ida ho idade 76, timoroan, hela iha Dili, no iha 21 agostu 2021, diagnóstikadu ho Sindroma Insufisiénsia Respiratória Aguda (SIRA) tanba COVID-19.

Notisia relevante:COVID-19: óbitu haat, pozitivu 281 no ativu 3.088

Iha fatin izolamentu Lahane, hala’o tratamentu tuir protokolu ne’ebé iha, maibé matebian iis-kotu horikalan 19:00 tanba paragem respiratória no falénsia orgaunlubuk-ida (multiple organ failure).

Resultadu PCR hafoin iis-kotu hatudu CT 23. Familia koordena hela ho ekipa saúde atu hala’o funerál tuir protokolu ne’ebé adopta iha Timor-Leste (TL).

Alende ne’e, feto ida ho idade 61, timoroan, hela iha Oecusse, no iha 18  agostu 2021, diagnotikadu iha Ospitál Referénsia Oecusse ho Sindroma Insufisiénsia Respiratória Aguda (SIRA) tanba COVID-19 (PCR pozitivu ho CT 27,9).

Matebian sofre mós Hipertensaun arteriál ho diabete. Iha fatin izolamentu Ospitál Fuan nian iha Oecusse, hala’o tratamentu tuir protokolu ne’ebé iha, maibé matebian iis-kotu ohin dader 00:55 tanba paragem respiratória  no falénsia orgaun lubuk-ida (multiple organ failure).

“Família koordena hela ho ekipa saúde atu hala’o funerál tuir protokolu ne’ebé adopta iha Timor-Leste,” Koordenadór Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun, Rui Maria de Araújo, hateten liuhosi komunikadu, domingu ne’e.

Kazu foun ohin 235 mai hosi Dili 183, Covalima 31, Manufahi 13 no munisípiu seluk  na’in-ualu ne’ebé kompostu hosi mane 111 no feto 124.

Hosi totál kazu detetadu foun ohin, ho idade 20-59 (23,8) entre tinan 12-59 na’in 170 (72,3%), idade 60 mai karaik  na’in-neen. Hosi kazu detetadu foun ohin 89 kazu ka 33,3% sintomatiku (hatudu sintomas).

Kumulativu kazu konfirmadu sura hosi 21 marsu 2020 to’o 22 agostu 2021 hamutuk 14.216. Hosi horisehik mai ohin, teste ne’ebé Laboratóriu Nasionál Saúde halo hamutuk 431 PCR, ho detallu hanesan tuir-mai, Vijilánsia sentinela na’in 22, rastreiu ba kontaktu ka Contact tracing 210, Rastreiu Aleatóriu ka Random Screening nain 25, viájen sai-hosi serka sanitária hosi Dili 150, Viájen internasionál 16, Follow up iha kuarentena na’in-ualu.

Totál testes PCR ne’ebé halo horisehik 19 agostu iha munisípiu-sira seluk, RAEOA no HNGV hamutuk 488, ho detalla hanesan tuir-mai, Maubisse 32, Maliana31, Viqueque laiha, Suai 113, Baucau 79,  Ermera laiha, RAEOA 20, HNGV 199 no Lospalos 14.

Totál doze vasina ne’ebé fó ona ba populasaun elijível tinan 18 ba leten, to’o ohin dader 10:00, loron 22 agostu tuir sistema informasaun Saúde iha Ministériu Saúde ho totál  kumulativu 1ª doze iha Dili (72,4%) no  totál  kumulativu 2ª doze  iha Dili (53,6%).

Ema ne’ebé simu ona vasina doze dahuluk iha Timor Leste  (48,3%) no simu ona doze daruak  (21,7%).

Atu bele hatene surtu ida ninia evolusaun nomós surtu ne’e aumenta ka diminui, indikadór seluk ne’ebé matenek-na’in epidemiolojia nian uza, maka insidénsia.

Konvensionalmente, insidénsia sukat totál kazu foun kada loron pur mil abitante, no hatudu risku ne’ebé populasaun iha atu hetan da’et moras ida.

Hosi insidénsia COVID-19 iha Timor-Leste, durante loron hitu ikus maka 17,9/100 mil abitante, enkuantu ba deit munisípiu Dili,47,0/100 mil abitante.

Ohin, insidénsia munisípiu Manufahi 23,2/100 mil abitante, tuir kedan ho munisípiu Covalima ho insidénsia 13,7/100 mil abitante, RAEOA ho insidénsia 11,1/100 mil abitante, munisípiu Baucau ho insidénsia 7,5/100 mil abitante, munisípiu Manatuto ho insidénsia 7,5/100 mil abitante, hafoin munisípiu Ainaro ho insidénsai 7,2/100 mil abitante.

Dadus iha leten hatudu katak, insidénsia munisípiu Dili, munisípiu Manufahi ho Covalima tu-tuir malu aas-liu iha Timor-Leste laran tomak RAEOA ho Munisipiu tolu  seluk – Baucau, Manatuto, Ainaro – mós hatudu risku aas-liu, atu populasaun hetan da’et, no hada’et tutan virus SARS-CoV-2, iha komunidade nia le’et.

Iha 22 agostu 2021, izolamentu Vera Cruz halo tratamentu ba kazu detetadu na’in 65, iha área obstetrisia na’in-sia, no iha medisina interna na’in 40, iha sirurjia na’in-sia,  pediatria na’in- lima, perinatolojia na’in-rua. Iha obstetrisia na’in-sia kategoria kamán hotu. Iha área medisina interna  na’in 40. Na’in 17 kategoria grave (tolu uza ventiladór)  na’in 14 uza oksijéniu, na’in 15 kategoria  moderadu, ualu  kategoria kaman. Sira na’in-sia  iha sirurjia kategoria kaman hotu, na’in-lima  pediatria kategoria kaman, no nain-rua iha perinatolojia kategoria kaman.

Númeru kazu moderadu no grave ne’ebé baixa iha Vera Cruz, hatudu  katak, bainhira ema barak liu detetadu pozitivu, barak-liu tan maka sei baixa ho kategoria moderadu no grave.

Apela ba populasaun iha Timor-Leste laran tomak, maski karik simu ona vasina, favor respeita nafatin regra prevensaun no ijiéne individual, ne’ebé Governu hatu’ur ona, atu prevene moras COVID-19 da’et ba mai.

Regra sira-ne’e, mak hanesan uza mascara, fase liman beibeik ho sabaun ka dezinfetante ruma, evita kose liman ba matan, inus ho ibun bainhira kumprimenta malu, la presiza ka’er liman, bensa-liman, rei-malu ka haku’ak malu, evita halibur malu barak hamri’ik ka tur do’ok husi ema seluk, mínimu metru ida ho balun.

Jornalista: Felicidade Ximenes

Editór: Cipriano Colo

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!