
DILI, 03 outubru 2019 (TATOLI) – Sekretáriu Estadu Formasaun Profisionál Empregu (SEFOPE) Becora ne’ebé durante ne’e hetan fiar husi doadór sira atu halo rekrutamentu ba traballadór Timoroan sira ne’ebé atu ba serbisu iha Australia ho Korea do Sul to’o agora seidauk iha Standar Operational Procedure (SOP) tanba ne’e fó espasu atu funsionariu sira komete manobra Korrupsaun, Koluzaun no Nepotizmu (KKN) iha prosesu rekrutamentu.
Notísia Relevante : KAK, IJE, PDHJ ho KFP Buka Tuir Indísiu KKN Rekrutamentu Traballadór iha SEFOPE
Problema seluk, SEFOPE Becora mós la iha komunikasaun di’ak ho aplikante sira ne’ebé konkorre ba vaga atu serbisu iha Australia ho Korea do Sul, nune’e bainhira fó sai rezultadu sempre hamosu deskonfiansa tanba la iha kanál ida klaru no loloos atu halo esklaresimentu ba prosesu sira ne’e.
Kestaun rua ne’e konsidera hanesan irregularidade ne’ebé identifika husi operasaun konjunta; Komisaun Anti Korrupsaun (CAC-sigla portugés), Komisaun Funsaun Públiku (CFP-sigla portugés) Inspektór Jerál Estadu (IGE-sigla portugés) ho Provedoria Direitus Umanu no Justisa (PDHJ-sigla portugés), liu husi inspesaun urjente, ohin, iha SEFOPE Becora, Dili.
“Ami hetan buat rua mak hanesan seidauk iha SOP no la iha komunikasaun entre funsionáriu sira ba iha kandidatu sira atu bele asesu informasaun hotu tuir dalan legal hodi ba serbisu iha rai li’ur mak hamosu fallansu oioin iha diresaun laran,” informa Adjuntu Komisáriu KAK, Luis Oliveira Sampaio, ba jornalista sira, hafoin halo inspesaun ba SEFOPE Becora.
Operasaun konjunta rekomenda ba iha SEFOPE Becora atu toma atensaun kestaun rua nee, atu bele ajuda diresaun trata prosesu tuir sistema no regra nia laran. Se lae, Luis Oliveira Sampaio, hateten, kandidatu ne’ebé mak la ba, kontinua la ba nafatin no la iha informasaun.
Buat seluk lao laloos iha SEFOPE Becora, tuir operasaun konjunta nia identifikasaun maka dalaruma iha alterasaun ba naran sira ne’ebé sai tiha ona, ikus mai kandidatu seluk mak substitui, sein iha komunikasaun ba kandidatu anteriora.
Ekipa konjunta husu ba dirijente no funsionáriu SEFOPE Becora katak kuandu iha alterasaun naran kandidatu ba serbisu iha rai li’ur di’ak liu tenke taka sai ba públiku no esplika ba kandidatu ne’ebé mak troka husi ema seluk.
Ekipa konjunta ne’e mós rekomenda ba SEFOPE atu evita pratika koluzaun, korrupsaun no nepotizmu (KKN) atu bele garante atendimentu públiku ho kualidade no professional.
Simu Rekomendasaun

Iha biban ne’e, Diretór Nasionál Empregu no Exterior (DNEE), Filomeno Soares, hato’o nia apresiasaun no agradesimentu ba operasaun konjunta ho rekomendasaun sira ne’ebé aprezenta atu bele hadi’a atendimentu ida efikásia no efikás iha futuru.
Nia dehan, ekipa konjunta sira hato’o no rekomenda ba nia parte katak presiza iha SOP atu prosesu hot-hotu tuir nia dalan, liuliu ba kandidatu sira ne’ebé mak aprovadu hodi serbisu iha Australia no garante transparénsia atu ema hot-hotu bele asesu informasaun. Tanba nee, SEFOPE tenke hadi’a mekanizmu no prosedura sira ne’e hodi bele fo atendimentu ida profisionál liu tan.

Husi parte seluk, kandidatu traballadór timoroan ne’ebé mak atu ba serbisu iha Australia ho Korea do Sul husu dirijente iha SEFOPE Becora atu tau atensaun sériu para hadi’a atendimentu ne’ebé iha indikasaun KKN.
Abel Lopes Belo, nu’udar kandidatu traballadór informa, ema ua’in ona mak sai vítima ba serbisu ne’ebé nakonu ho KKN, tanba ne’e, husu atu hadi’a atu la bele akontese tan iha futuru.
“Ha’u hakarak husu ba dirijente sira iha SEFOPE atu hadi’a de’it sistema tanba kandidatu barak mak ladún satisfás ho aktu balun ne’ebé mak trata timoroan la iguál no la tuir prosedimentu loloos,” hateten Abel Belo.
Nia la satisfás liu tan, kuandu kandidatu sira prienxe ona rekizitu hanesan hatama dokumentu, ezame eskrita, ezame oral, ezame fíziku no teste medika iha klínika Stamford selu karun, maibé ikus mai ema seluk ne’ebé la aprovadu mak ba fali serbisu.
Jornalista : Domingos Piedade Freitas
Editór : Francisco Simões