iklan

NASIONÁL, EDUKASAUN

Luís Cardoso dedika prémiu literatura “Oceanos 2021” ba povu Timor-Leste

Luís Cardoso dedika prémiu literatura “Oceanos 2021” ba povu Timor-Leste

Eskritór Luis Cardoso. Imajen/Espesiál. Eskritór Luis Cardoso. Imajen/Espesiál.

DILI, 11 dezembru 2021 (TATOLI)–Eskritór timor-oan, Luis Cardoso, dedika prémiu literatura “Oceanos 2021” ba povu Timor-Leste tanba ninia obra literatura (romanse) ho titulu “O Plantadór de Abóboras” ne’ebé sai vensedór hakerek kona-ba Timor-Leste.

“Iha tinan ida-ne’e, ekipa juri hili ha’u-nia livru “O Plantador de Abóboras” mak sai hanesan manan-nain ba prémiu literatura. Iha ha’u-nia livru ne’e, ha’u hakerek buat barak liu-liu kona-ba ita-nia rai. Ne’eduni, ha’u sente hanesan timor-oan hakarak dedika vitória no prémiu ne’e ba povu Timor-Leste tomak,” Luís Cardoso hateten ba Agência Tatoli via telefónika, kinta ne’e.

Eskritór timor-oan ne’e afirma, nia la espera atu manán prémiu ne’e tanba sai eskritór la’ós atu hetan prémiu maibé tanba vontade.

“Sai eskritór ne’e la’ós tanba prémiu. Ita hakerek livru ne’e tanba iha vontade hodi hatudu ba ema hotu kona-ba istória saida mak ita hakarak atu fó hatene ka haktuir ba ema,” nia dehan.

Iha livru “O Plantadór de Abóboras” ne’e deskreve kona-ba istória rezisténsia timor-oan sira nian iha funu boot tolu, hahú hosi funu Manufahi, funu mundiál daruak no okupasaun illegal Indonézia.

“Livru ne’e konta kona-ba ita-nia istória Timor-Leste. Ita-nia rai iha istória ne’ebe barak tebes hanesan funu bara-barak iha ita-nia rai. Iha livru ne’e, hau bolu dehan andamentu tolu. Iha andamentu dahuluk nian ha’u koalia kona-ba funu Manufahi hosi Dom Boaventura. Iha andamentu daruak ha’u koalia kona-ba tempu okupasaun Japonés nian iha funu mundiál daruak no iha andamentu datolu ko’alia kona-ba okupasaun Indonézia nian iha ita-nia rain Timor-Leste,” nia esplika.

Tanba ne’e, nia enkoraja timor-oan hotu-hotu iha dever patriótiku atu hakerek istória kona-ba Timor-Leste nian no hakerek kona-ba ida-idak nia moris, hodi funda ita-nia literatura no bele fó sai ba mundu tomak.

“Ita hotu-hotu tenke kontribui. Ha’u hanesan aman no maun ida loke ona dalan, agora oan sira ne’ebe sei joven atu buka ida-idak nia dalan atu oinsá bele kontribui hodi halo ita-nia literatura ne’e buras iha ita-nia rai no aban bainrua oan sira bele sai mos eskritór ne’ebé di’ak no bele mós manan prémiu sira,” nia apela.

Atu manan prémiu la’ós ema matenek sira mesak de’it maibé matenek ne’e mai hosi ema ida-idak nia servisu loro-loron.

“Labele hanoin katak prémiu ne’e ema matenek ka intelijente sira mesak de’it mak manan, ne’e lae. Matenek ne’e ita hotu-hotu halo liuhosi ita nia servisu loro-loron. Ohin ita hakerek uitoan, aban ita kontinua hakerek no bainrua ita sei hakerek di’ak liután,” nia dehan.

Ho nune’e, eskritór timor-oan ne’e husu ba Estadu no Governu Timor-Leste atu apoia ba eskritór no editór timor-oan sira hodi dezenvolve literatura Timor-Leste ba mundu.

“Tuir ha’u-nia hanoin, ita-nia Governu iha kbiit, iha Orsamentu Jerál Estadu ne’e bele dedika netik orsamentu ka fó bolsu estudu ba timor-oan sira ne’ebe hakarak sai artista, eskritór no pintór. Tanba, sira presiza apoiu orsamentu hodi promove sira-nia abilidade sai buras liutá no aban bainrua sira bele fó imajen di’ak ba ita-nia nasaun,” nia hateten.

Eskritór romanse, Luís Cardoso, hanesan eskritór timoroan dahuluk ne’ebé manán prémiu Oceanos 2021 ho valor osan hamutuk R$120,000, manán-na’in daruak okupa hosi eskritór Brazileiru Edimilson de Almeida Pereira no manán-na’in datoluk okupa hosi eskritór Portugués Gonçalo M. Tavares.

Imajen/Espesiál.

Prémiu Oceanos hanesan prémiu literatura iha Lian Portugés ne’ebé ofisialmente anunsia mana-na’in ba prémio Oceanos 2021 sira-nia naran iha kuarta dadeer (08/12/2021), ne’ebé monu kedas iha eskritór Luis Cardoso nia aniversáriu ka loron moris nian.

Eskritór timor-oan Luis Cardoso mak eleitu sai manán-na’in ho ninia obra literauta O Plantador de Abóboras”ne’ebé publikadu iha Portugál hosi sentru impressora abysmo no konsidera livru ne’e hanesan livru dahuluk hosi Kontinente Aziátiku ne’ebé tama iha finál Oseanu no to’o ikus sai vensedór ka manan-na’in dahuluk.

Prémiu Oceanos 2021 ho totál valór orsamentu hamutuk R250.000 (reais) ne’ebé manán-na’in dahuluk simu R$120.000, manán-na’in daruak hetan R$80.000 no manán-na’in fatoluk manan osan R$ 50.000.

Iha tinan 2021 ne’e, ekipa juri ba prémiu Oceanos halo evaluasaun ba obra hamutuk 1.835 ne’ebé publikadu iha nasaun sanulu (10), iha editor na’in-337 ne’ebé partisipa no obra independente 342 reprezenta 18,6% hosi totál sira ne’ebé selesionadu.

Biografia

Eskritór Luís Cardoso moris iha Cailaco-Bobonaro, iha loron 06 fulan-dezembru tinan 1958, no hala’o estudu iha koléjiu misionáriu Soibada no Fuiluro, Semináriu Jezuita-Dare no kontinua ba Liceu. Dr. Francisco Machado iha Dili.

Lisensiadu iha kursu Silvikultura iha Instituto Superior de Agronomia de Lisboa, no dezempeña funsaun hanesan Representante do Conselho Nacional da Resistência Maubere iha Portugal.

Alén de ne’e sai mos autór ba romanse sira hanesan: Crónica de Uma Travessia (1997), Olhos de Coruja, Olhos de Gato Bravo (2002), A Última Morte do Coronel Santiago (2003), Requiem para o Navegador Solitário (2007) no mos O ano em que Pigafetta completou a circum-navegação (2013).

Jornalista : Afonso do Rosário

Editór       : Cancio Ximenes

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!