DILI, 19 maiu 2021 (TATOLI)—Sala Situasaun, Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK), rejista kazu pozitivu COVID-19 foun hamutuk 178, rekoperadu 119 no kazu ativu 2.302.
“Kazu foun 178, mai hosi Dili 147, no munisípiu-sira iha 31, ne’ebé kompostu hosi mane 113, feto 65,” Koordenadór Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun, Rui Maria de Araújo, hateten liu hosi komunikadu, kuarta ne’e.
Notísia relevante:COVID-19: pozitivu 176 rekoperadu 111 no ativu 2.238
Hosi totál kazu detetadu foun ohin, ho idade 12 mai kraik iha na’in-ida, ho idade entre tinan 12-59 na’in 171 (97,1%), idade 60 mai kraik iha na’in-neen ne’ebé proporsaun kazu sintomátiku hamutuk 7,8%.
Kumulativu kazu konfirmadu sura hosi 21 marsu 2020 to’o 19 maiu 2021 hamutuk 4.949. Hosi horisehik mai ohin, teste ne’ebé Laboratóriu Nasionál Saúde halo hamutuk 1.038 PCR, ho detallu hanesan tuir-mai, Vijilánsia sentinela 30, rastreiu ba kontaktu ka Contact tracing 133, Rastreiu Aleatóriu ka Random Screening 211, Viájen sai-hosi serka sanitária hosi Dili 611, Viájen internasionál 28, Follow up iha kuarentena 25.
Totál testes PCR ne’ebé halo horisehik 18 maiu iha munisipiu-sira seluk, RAEOA no HNGV hamutuk 670, ho detalla hanesan tuir-mai, Maubisse 152, Maliana tolu, Viqueque 161, Suai 90, Baucau 41, Ermera 95, RAEOA lima, HNGV 130.
Atu bele hatene surtu ida ninia evolusaun nomós surtu ne’e aumenta ka diminui, indikadór seluk ne’ebé matenek-na’in epidemiolojia-nian uza, maka insidénsia.
Konvensionalmente, insidénsia sukat totál kazu foun kada loron pur mil abitante, no hatudu risku ne’ebé populasaun iha atu hetan da’et moras ida.
Hosi insidénsia COVID-19 iha Timor-Leste, durante loron hitu ikus maka 14,3/100 mil abitante, enkuantu ba de’it munisípiu Díli 43,8/100 mil abitante.
Insidénsia iha leten, sei nafatin hatudu katak, munisípiu Dili mak fatin ho risku bo’ot liu atu populasaun hetan da’et no hada’et tutan virus SARS-CoV-2.
Ilustrasaun seluk, hosi taxa insidénsia, bainhira haree didi’ak ba dadus kazu pozitivu ne’ebé iha, Timor-Leste atinji 1.000 kazu iha loron 384 nia laran, maibé iha loron 17 nia laran de’it, hosi 1.000 sa’e ba 2.000 kazu, hafoin iha loron 11 nia laran de’it, hosi 2.000 sa’e ba 3.000 kazu, no ikus liu, iha de’it loron neen nia laran, sa’e hosi 3.000 ba 4.000 kazu.
Informasaun hosi izolamentu
Iha 19 maiu 2021, izolamentu Vera Cruz halo tratamentu ba kazu detetadu na’in 32. Iha área obstetrisia na’in 15 no iha medisina interna na’in 16 sira na’in 15 iha obstetrisia ho kategoria moderadu hotu, sira-nia kondisaun estável.
Iha área medisina interna na’in 16. Rua kritiku iha ICU uza ventiladór, ida grave uza oksijéniu, na’in 13 moderadu.
Númeru kazu moderadu no grave ne’ebé baixa iha Vera Cruz, hatudu katak, bainhira ema barak liu detetadu pozitivu, barak-liu tan maka sei baixa ho kategoria moderadu no grave.
Apelu
Apela ba populasaun iha Timor-Leste laran tomak atu tu’ur hakmatek, kumpri ho rigór regra serka sanitária no konfinamentu domisiliáriu, ne’ebé Konsellu Ministru deside ona implementa hahú 30 abril, no estende tan ona semana rua ba oin.
Husu atu hotu-hotu kolabora ho autoridade saúde hodi bele buka-tuir ema hotu ne’ebé hetan da’et ona virus ne’e, no izola hosi no labele hada’et-tutan ba ema ne’ebé seidauk hetan da’et.
Ba populasaun tomak, favór respeita nafatin regra prevensaun no ijiéne individuál ne’ebé Governu hatuur ona atu prevene moras COVID-19 da’et ba mai.
Regra sira ne’e, mak hanesan uza máskara, fase liman bebeik ho sabaun ka uza dezinfetante ruma, evita kose liman ba matan, inus ho ibun, bainhira kumprimenta-malu la presiza kaer-liman, bensa-liman, rei-malu ka hakuak-malu, evita halibur-malu barak, hamriik ka tuur dook hosi ema seluk mínimu metru ida ho balun.
Jornalista: Felicidade Ximenes
Editór: Cipriano Colo