DILI, 27 novembru 2019 (TATOLI)-Ministériu Saúde (MS) liuhusi Gabinete Garantia Kualidade estabelese ona sentru atendimentu reklamasaun hanesan kanál ida hodi oferese ba públiku atu hato´o reklamasaun, lamentasaun sira para hetan informasaun ne’ebé mak komprensivu liuliu relasaun ho aspetu kualidade ne’ebé sempre kestiona husi populasaun katak durante kualidade atendimentu saúde iha Timor-Leste ladun di’ak.
“Relasaun ida ne’e mak gabinete garántia kualidade hala’o servisu iha munisipiu sira hodi forma ekipa ida ne’ebé mak foka liubá aspetu kualidade ninian iha ospitál referál sira no mós sentru saúde sira iha territóriu Timór laran tomak,” hateten Diretór Gabinete Garantia Kualidade Saúde, Feliciano Pinto, ba jornalista sira iha Palásiu Sinzas, Caicoli, ohin, bainhira hala’o whorkshop kona-ba diseminasaun inisiativu hadi´a kualidade saúde iha Timor-Leste.
Ezekutivu ne´e haktuir katak sira-nia ekipa tuun ba atu estabelese ona fatin sira ne’e para haree liu ba aspetu kualidade iha prestasaun saúde husi diretór munisipiu no mós diretór nasionál sira ne’e mak lidera direitamente ekipa ida ne’ebé mak haree liubá aspetu kualidade iha área saúde nian iha Timor laran tomak.
Hanesan Munisípiu Baucau no Suai (Covalima) sentru atendimmentu reklamasaun ne’e foin mak estabelese hanesan projetu pilotu entaun ita ko’alia fila fali ba hadi´a kualidade ida ne’e mós projetu pilotu ida foin mak iha Munisípiu Ermera no Viqueque, ba oin sei kontinua tan ba munisípiu seluk.
“Ekipa sira ne’ebé mak hala’o servisu durante ne’e ami sei tuur hamutuk haree problema saida mak mosu depois estabelese ekipa ne’e atu haree ba aspetu kualidade no problema durante la’o estabelesidu iha baze ne’ebá iha munisipiu ne’ebá, problema saida mak sira hasoru tanba ida ne’e mak ami bolu hamutuk hodi fó-hanoin ba malu atu hadi]a planu ba oin di’ak liután”.
Nia esplika, aprezentasaun ne’e atu dehan oinsá mak halo planu estratéjiku, planu di’ak ba Gabinete Garantia Kualidade atu asegura kualidade prestasaun saúde iha Timór laran tomak.
Problema ne’ebé mak kontrubui ba prestasaun saúde mak kualidade infraestutura, kualidade rekursu umanu, kualidade nutrisaun, kualidade komunikasaun, aspetu hotu-hotu iha problema atu asegura katak kualidade ne’e tuir nia padraun internasionál katak prestasaun saúde ne’e tuir ona kualidade ka lae.
Polítika MS mak oinsá atu asegura kualidade iha Timór laran tomak ne’e mak MS estabelese gabinete ida naran Gabinete Garantia Kualidade. Iha gabinete ne’e nia laran mak haree ba asuntu étika profisionál saúde ne’ebé mak relasaun ho rekursu umanu no mós estandarizasaun akreditasaun ba área saúde ninian.
Iha mós polítika ida katak komesa agora ba oin tenke asegura atu responde pasiente nia reklamasaun ne’ebé sempre kestiona tanba ne’e mak ita kria tan sentru atendimentu reklamasaun atu responde ba ema sira ne’ebé kestiona, lamenta durante ne’e.
“Reklamasaun ne’ebé tama mai la’ós de’it populasaun sira maibé mós ba profisionál saúde sira mós halo reklamasaun balun dehan kontratu la los, ambulánsia aat no mós hanesan sentru saúde iha área rurál ne’ebá iha infraestutura la di’ak, sira nia reklamasaun tama mai depois kanaliza fali ba diretór relevante sira para responde no oinsá mak bele hadia kualidade ida ne’e,” tenik Diretór Gabinete Garantia Kualidade Saúde, Feliciano Pinto
Entretantu, iha diseminasaun inisiativu hadi´a kualidade saúde iha Timor-Leste ne’e partisipa husi diretór munisípiu no mós diretór nasionál inklui pesoál saúde sira.
Jornalista : Felicidade Ximenes
Editór : Rafy Belo