DILI, 13 maiu (TATOLI)—Durante janeiru to’o 31 dezembru 2018, ema estranjeiru inklui timoroan hamutuk ema na’in 506,896 mak hala’o movimentu tama-sai Timor-Leste liuhusi aeruportu, portu no fronteira Timor-Leste (TL).
Tuir dadus estatístika ne’ebé rejista hosi Diresaun Jerál Servisu Migrasaun (DNSM) katak hosi totál númeru 506,896 ne’e fahe ba kategoria ema hala’o movimentu tama mai TL hamutuk 248.278 no sai fali ba rai li’ur hamutuk 258.620.
Movimentu tama-sai ne’e mai ho kategoria uza vistu servisu no vistu turista inklui atividade vizita família.
Hosi viajen tama sai ne’e, ekipa DNSM konsege rekolla osan hamutuk $3,462,155 hodi hatama ba kofre Estadu.
“Durante 2018 ema estranjeiru tantu timoroan ne’ebé halo movimentu tama-sai de’it hamutuk 506,896 no hatama reseita hamutuk $3,463,155 ba kofre Estadu,” informa Diretór Jerál Servisu Migrasaun (DJSM), Superintendente Asistente Polísia, Boavida Ribeiro “Bobby” ba Agência Tatoli iha edifísiu DJSM, Vila-Verde, Dili, sesta (08/05).
Reseita ne’ebé DJSM hatama durante periodu 2018 tún uituan, tanba TL enfrenta impase polítika hodi halo movimentu tama-sai no importasaun sasán menus.
Durante hala’o servisu ekipa hasoru mós obstáklu, maibé ekipa kontinua servisu ho vontade boot tau aas servisu ba interese públiku no Estadu nian.
“Ami nia programa barak mós la konsege implementa iha tinan 2018 tanba ita-nia Estadu hasoru situasaun difisil, tanba ne’e ami mós prevee iha orsamentu tinan 2017 to’o 2020 bele halo modernizasaun no transformasaun servisu ba oin,” nia hateten.
Durante 2018, DJSM halo mós mudansa balun ba servisu uza karimbu entrada hodi uza sticker vistu ba pasaporte sira ne’ebé tama no sai hodi kontrola servisu la’o ho transparénsia liu-tan.
“Iha 2018 ita moderniza servisu lubuk ida liu-liu tau sticker ka viñeta vistu liliu hanesan sticker ne’e ita koloka fotografia hodi aumenta ninia elementu seguransa iha ninia sticker ne’e rasik hodi implementa iha fronteira hotu,” Boavida esplika.
Entretantu, ba tinan 2019 nian, ba relatóriu trimestrál (janeiru to’o 31 Marsu) movimentu ema tama-sai TL hamutuk 90,694 fahe ba kategoria ema halo movimentu tama hamutuk 44,768 kompostu hosi feto hamutuk 14,320 no mane 30,448.
Nune’e mós, movimentu sai rai li’ur hamutuk 45,926, feto 17,137 no mane 28,789. Hosi movimentu tama sai ne’e DJSM rekolla ona orsamentu provizóriu durante fulan tolu hamutuk $819,695.
Bobby hatutan, ba oin, ekipa servisu migrasaun sei halo servisu di’ak liu-tan ba sistema atendimentu no moderniza servisu atu bele fó kontribuisaun boot liu-tan ba Estadu TL.
Membru Servisu Migrasaun iha komponente rua, balu hosi membru PNTL hamutuk na’in 102 no sivíl 62 hala’o servisu iha administrasaun.
Migrasaun iha mós setór operasionál, setór permanente estranjeiru iha adidu na’in sia (9) iha Indonézia rua, Bali no Kúpaun, Singapura ida, Manila ida, Kuala Lumpur ida, Vietname ida no Beijing ida no Darwin Austrália ida.
“Ita-nia adidu na’in sia ne’e atu halo servisu konsentra liu-ba atendimentu no emisaun ba vistu ba rai li’ur,” nia esplika.
Servisu migrasaun estabelese iha postu Tunubibi, Dili, Aeruportu Dili, Postu Salele, Postu Batugadé no Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) hamutuk ho nia membru sira hosi postu Sakato ho Postu Bobometo.
Jornalista: Eugénio Pereira
Editór: Xisto Freitas