DILI, 06 abríl 2022 (TATOLI)—Ministériu Saúde (MS) no Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) promove planu sensibilizasaun no informasaun ba populasaun sira kona-ba moris saudável no prevene moras la hada’et iha Timor-Leste.
Loron mundiál saúde hahú selebra aban (07/04) no OMS lansa ona tema jerál “’Our Planet, Our Health”, ho signifikadu hosi tema ne’e katak saúde umanu depende ba situasaun mundu nian.

“Loron Mundiál Saúde ne’e, Importante tebes ita halo sensibilizasaun ba komunidade atu adopta estilu vida saudável liuhosi promosaun ijiene no limpeza, konsumu alimentu nutritivu hanesan no halo prátika diária exersísiu,” Diretór Nasionál Saúde Públika iha Ministériu Saúde, Frederico Bosco A. dos Santos, hateten ba Agência TATOLI iha Caicoli-Dili, kuarta ne’e.
Notísia relevante: Pursentu 44 ema mate iha TL kauza husi moras la hada’et
Responsavél ne’e hatutan fó importansia mós atu han hahan karik mina, midar, masin labale barak, maibé aumenta konsumu hahan proteína, karboidratu no minerál sira.
Tanba Timor-Leste hahú hetan ameasa tanba númeru moras la hada’et aumenta hanesan tensaun aas (hipertensaun), raan midar (diabetes) no kardiovaskular ne’ebé afeta ba ema idade 25 too 35 ho istimasaun mortalidade iha Timor-Leste kuaze 42,6%.
MS husu ba ema sira ne’ebé risku ba moras hipertensaun no diabetes atu hala’o tratamentu sedu tanba la halo prevensaun mak bele fó ameasa ba nia-vida.
“Dala barak, Ministériu Saúde haruka pasiente ho moras oin-oin ba rai li’ur hodi halo tratamentu saúde,” nia informa.

Iha fatin hanesan, Reprezentante Organizasaun Mundiál Saúde iha Timor-Leste, (OMS) Arvind Mathur, refere katak importante tebes atu adopta estilu moris saudável no hala’o prátika ezersísiu ho minutu 150 kada semana ida nia-laran.
“Ita tenke konsumu aifuan barak, modo tahan no proteína atu bainhira ita-nia pezu boot bele kontribui ba risku hodi hetan moras la hadaet sira” nia fó hanoin.
Nia esplika hanesan mós konsumu tabaku no bebida alkoólika sira afeta mós ba saúde publika.
Notísia relevante: Prevene moras la hada’et, OMS entrega ekipamentu jinástika ba MS
Jornalista : Felicidade Ximenes
Editór : Florencio Miranda Ximenes