iklan

BAUCAU, DEFEZA, HEADLINE, MUNISÍPIU

DIGCOV-UNIJMA husu anula akordu reabilitasaun konjuta aeródromu Baucau

DIGCOV-UNIJMA husu anula akordu reabilitasaun konjuta aeródromu Baucau

DIGKOV no UNIJMA ativista Pro-RDTL, setór II funu nafatin, halo konferénsia imprensa, kinta (08/07). Imajen TATOLI/Natalino Belo

BAUCAU, 08 jullu 2021 (TATOLI)–Portavós Diresaun Jerál Kombatente Veteranu (DIGCOV, sigla portugés) no Grupu Uniaun Nasionál Juventude Maubere (UNIJMA)/ativista Pro-Repúblika Demokrátika Timor-Leste (RDTL), setór II funu nafatin, Benedito Benigno Freitas, husu ba Prezidente Repúblika (PR), Francisco Guterres ‘Lu Olo’ no Primeiru-Ministru (PM), Taur Matan Ruak, atu anula akordu reabilitasaun konjuta aeródromu Baucau ho Estadu Unidu Amérika (EUA).

“Ami kombatente, veteranu no masa populár iha Conselho Popular pela Defesa (CPD)-RDTL, FRETILIN movimentu, UNIJMA Pro-RDTL setor II, husu atu Prezidente Repúblika no Primeiru-Ministru atu anula akordu konjuta aeródromu Baucau ne’ebé asina ona entre Governu Timor-Leste no EUA,” Portavós informa liuhosi konferénsia imprensa, iha sede DIGCOV, Villa nova kinta ne’e.

Notísia relevante: Timor-Leste no EUA asina nota entendimentu ba kestaun rua

Nia dehan, bainhira laiha konsiderasaun maka entidade hirak ne’e sei halo asaun pasífika iha Baucau, Viqueque, Lautém no Manatuto.

Nune’e, Grupu ne’e husu ba Embaixadór EUA, Kevin Blackstone, atu hakmatek no respeitu Estadu RDTL nia independénsia no soberania nasionál tamba Timor-Leste hamriik nu’udar Estadu ida livre, independente no soberanu.

Liuhosi konferénsia, grupu ne’e deklara rejeita totál akordu ne’ebé asina entre parte rua.

“Ami povu kiik sira hamutuk iha DIGKOV, UNIJMA ativista Pro-RDTL iha FRETILIN movimentu ka FRETILIN Ampla, rejeita totál akordu ne’ebé asina iha loron 28 juñu 2021,” Reprezentante grupu ne’e afirma.

Tuir Benedito Benigno, antes ne’e DIGKOV alerta ona kona-ba planu reabilitasaun ne’e ba Governu, kona-ba imperializmu no tátika loloos, maibé parte kompetente la tau atensaun.

“Ikus mai, kontente de’it ho oferta gratuita ho liafuan aviasaun sivíl no dezenvolvimentu ekonómiku. Tanba ne’e, ami rekuza nafatin, tanba EUA falun hela nia planu reál atu tau baze militár navál no forsa aérea iha RDTL iha fatin estratéjiku ne’e, ne’ebé bele sai perigozu tebes,” Benedito argumenta.

Portavós konsidera, iha futuru posibilidade aeródromu Baucau bele nakfilak sai baze militár ba forsa amerikanu ne’ebé bele halo Timor-Leste sai alvu atake ba poténsia belijerante seluk no bele lori terus ba povu.

“Ezije nafatin Estadu atu anula akordu no labele fó poder tomak ba EUA, sura ho revogasaun akordu SOFA, ne’ebé kesi nafatin RDTL to’o ohin loron, nu’udar alternativa mais justu kona-ba reabilitasaun aeródromu Baucau,” nia subliña.

Antes ne’e, Embaixadór EUA, Kevin Blackstone, klarifika katak inisiativa reabilitasaun konjunta ne’e ho boa fé hodi dezenvolve setór aviaun sivíl iha Timor-Leste.

“Ha’u hakarak klarifika katak EUA laiha interese ruma, maibé hakarak ajuda tanba Governu Timor-Leste hato’o pedidu reabilitasaun ne’e iha tinan 2018 ona, tanba ne’e entendimentu entre parte rua reflete ami-nia kompromisu ba pedidu,” Diploma ne’e esklarese.

Notísia relevante: Apoia reabilita Aeroportu Baucau, EUA laiha intensaun atu uza

Iha loron segunda (28/06), Governu Timor-Leste reprezenta hosi Vise Primeiru-Ministru no Ministru Planu no Ordenamentu, José Maria dos Reis no EUA reprezenta hosi Embaixadór Kevin Blackstone asina akordu reabilitasaun konjunta ba aeródromu Baucau no apoia pontensiál ba aviasaun sivíl.

Objetivu hosi akordu atu ajuda dezenvolve programa promove dezenvolvementu ekonomia no deversifika área aviasaun sivil ne’ebé sei finansia hosi Ministériu Defeza  (MD) no EUA, ho alokasaun orsamentu hamutuk $10,6 hodi hadi’a kapasidade Timor-Leste iha área seguransa, asisténsia umanitária no dezastre naturál.

Enkuantu, Governu Timor-Leste asina Status of Forces Agreement (SOFA) ho EUA iha tinan 2002 no asina ho Austrália iha tinan 2006, ne’ebé ne’e militár no sivíl, pesoál tékniku administrativu no diplomata hosi nasaun rua bele lori arma tama mai Timor-Leste liuhosi prosesu administrativu.

Jornalista : Natalino Belo

Editora     : Julia Chatarina

iklan
iklan

One Comment

  1. So komentariu ba Jurnalista sira uja termu ho lolos..la sala SOFA nee’ “Status of Forces Agreement” ..thanks

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!