DILI, 12 fevereiru 2021 (TATOLI)— Asosiasaun Defisiénsia Timor-Leste (ADTL) kontinua hein Governu atu halo ratifikasaun ba konvensaun direitu Ema ho Defisiénsia ne’ebé bele kompleta pontu balun hosi kritéria adezaun TL-nian ba Association of Southeast Asian Nations (ASEAN).
Durante ne’e ADTL akompaña no haree hetan obstákulu balun ne’ebé sai impedimentu ba prosesu ratifikasaun hosi Governu maka interpretasaun kona-bá responsabilidade, liuliu iha konfuzaun kona-bá Ministériu ida ne’ebé loos mak atu responsabiliza asuntu ne’e.
Notísia Relevante:ADTL rekomenda Governu ratifika konvensaun ONU direitu ema ho difisiénsia
“Diskusaun lubuk ida mak ADTL partisipa, mosu dezintendimentu entre liña minstériu sira,” Diretór ezekutivu ADTL, Cesário da Silva hateten ba jornalista Agência Tatoli iha serbisu fatin Mascarenhas, sesta (12/02).
Diretór ezekutivu ADTL ne’e dehan, tuir loloos ministériu tolu mak iha kompeténsia másima atu responsabiliza asuntu ne’e mak hanesan Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun Sosiál (MSSI), Ministériu Negósiu Estrajeiru no Kooperasaun (MNEK) no Ministériu Justisa (MJ).
Maski nune’e nia mós haree katak, iha ona desizaun balun ne’ebé deside hodi fó kompeténsia tomak ba MSSI mak tenki prepara Dekretu-Lei ida hodi aprezenta ba Konsellu Ministru (KM) atu hetan apresiasaun, nune’e bele haruka ba Parlamentu Nasionál (PN) hodi diskuti no bele hetan aprovasaun inklui haruka ba Prezidente Repúblika (PR) hodi promulga.
Tanba ne’e, Cesário da Silva husu ba Governu liuliu MSSI atu aselera prosesu produsaun Dekretu-Lei mensionadu, ne’ebé tuir-nia haree katak durante ne’e sai mós kauza rezeisaun ba adezaun TL-nian hosi nasaun membru ASEAN-nian.
“Ita-nia ezizénsia ida mak hakarak TL-nia adezaun ba ASEAN, maibé elementu krítiku ida importante-liu mak konvensaun ba direitu Ema ho Defisiénsia,” nia subliña.
Ezizénsia ne’e Cesário da Silva hato’o tanba tuir nia, nasaun membru ASEAN nian kuaze ratifika hotu ona konvensaun direitu Ema ho Defisiénsia.
Tuir Cesário, iha pilár tolu ne’ebé nasaun membru ASEAN-nian husik hela ba TL atu prienxe no nia temi de’it ida hosi pilár tolu ne’e maka Sósio Kulturál ne’ebé ko’alia kona-bá direitu Ema ho Defisiénsia.
“Loloos ne’e TL tenki foti ona desizaun maioria hodi halo ratifikasaun tanba kada tinan nasaun sira, inklui TL sempre aprezenta relatóriu ba ONU kona-bá progresu nasaun idaidak-nian. Bainhira TL la halo ratifikasaun sei hatún dignidade TL-nian iha mundu-nia matan,” Cesário hateten.
Dadus ne’ebé ADTL iha bazeia ba akompañamentu katak, 2012 TL partisipa iha Universal Periodic Review (UPR) iha Zenebra, rekomendasaun ne’ebé TL simu maka ratifikasaun konvensaun ba direitu Ema ho Defisiénsia.
2016, TL aprezenta fali relatóriu ba ONU no rekomendasaun ne’ebé simu-tan maka presija halo ratifikasaun ba konvensaun ne’e.
Iha 2021, TL sei ba aprezenta hikas relatóriu no bainhira ida ne’e la konsege halo-tan maka sei hamonu-tan dignidade nasaun nian.
“Ita-nia Governu rasik mak promete atu ratifika konvensaun ne’e iha tinan rua tutuir-malu liu hosi UPR, maibé to’o agora ita la halo,” nia salienta.
ADTL iha esperansa katak, bainhira prosesu ratifikasaun ne’e selebra ona TL iha posibilidade boot atu adere ba ASEAN.
Notísia Relevante:PN ho Governu Sei Ratifika Konvensaun Direitu Ema ho Defisiénsia
Jornalista: Tomé Amado
Editór: Cipriano Colo
