iklan

EDUKASAUN, HEADLINE

Tenente Baldino hatutan Don Bosco nia mehi harii eskola

Tenente Baldino hatutan Don Bosco nia mehi harii eskola

Komandante Kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino Julião António Martins. Imajen/Facebook: Baldino Martins.

“Ai-horis mak ita la hadia kedan hosi kiik, nia boot sei kleuk. Edukasaun mak ita la kuda kedan karater di’ak, nia bele matenek maibe la edukadu,” Komandante Kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino Julião António Martins.

DILI, 01 novembru 2020 (TATOLU)—Don Bosco hateten, sé mak fiar iha Nai Feto nia sei hetan milagre maibé ba Komandante Kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino, hateten sé mak fiar iha Don Bosco, nia sei bele hetan grasa atu hadomi foinsa’e no labarik sira hanesan nia oan rasik.

Notísia Relevante: Tenente Baldino harii eskola filiál “Komandante Maubuti”

Maske Tenente Baldino nu’udar komandante ida-ne’ebé moris banati tuir lema ne’ebé nia hahí no hanai katak “Ba nasaun no povu nia hakmatek ha’u prontu durante oras 24 nia laran hodi fó ha’u-nia moris tomak” ne’e, moris banati duni Don Bosco nia liafuan kmanek ida “Bele haksoit, bele halimar, bele hananu, maibé labele halo sala” hodi harii eskola ba membru F-FDTL nia oan sira iha markas Kompañia Delta, Komponente Terrestre iha Baucau.

Mehi no hakarak ida de’it. Nia, Tenente Baldino hatutan de’it Don Bosco nia mehi hodi harii eskola. Buat ne’ebé nia mehi no hakarak ne’e mak labarik sira “Bele haksoit, bele halimar, bele hananu, maibé labele halo sala” iha future, liuhosi kuda eduksaun hahú hosi labarik sira, atu nune’e labarik sira “labele halo sala” iha loron aban.

“Ha’u harii eskola ne’e inspiradu hosi mestre, aman no belun ba foinsa’e sira, Don Bosco. Ha’u lakohi haree labarik-kiik sira ne’ebé nu’udar futuru nasaun nian abandonadu. Liuliu ami militar (F-FDTL) nia oan sira ne’ebé ami-nia aman sira hala’o servisu iha fatin dook no laiha tempu ba ami-nia família, liuliu lori ami-nia oan sira ba no mai eskola no fila-fali ba uma. Ha’u hetan autorizasaun hosi Komandante komponente. Bainhira iha atividade ruma kona-ba eskola nian, ha’u iha mestre sira ne’ebé komprende lalais ha’u-nia vizaun. Maibé, autorizasaun ne’e mós kuandu tempu livre tanba nu’udar militár, misaun instituisaun mak prioridade,” dehan Komandante Kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino Julião António Martins, ba Agência TATOLI, foin lalais ne’e.

Estudante eskola filiál Komandante Maubuti foto hamutuk ho Komandante kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino Julião António Martins. Imajen/Espesiál

Maske nia hadomi ninia profisaun nu’udar lutu ba nasaun maibé nia mós iha fuan atu sai lutu ba labarik sira, hodi asegura labarik sira-nia futuru liuhosi harii eskola. Tanba, nia onestu, maske nia la’ós antigu alunusSalesiano maibé ninia formasaun hahú hosi eskola primária to’o ensinu superiór, nia akaba iha eskola ne’ebé komunidade salesiana no antigu alunu salesiano sira harii.

“Ha’u la’ós alumni ka antigu alunu Salesiano ka eskola iha seminariu ruma, maibé fatin edukasaun ne’ebe ha’u aprende bá, hosi skola primaria to’o superiór ne’e, salesiano nian hotu kedan. Katak, ha’u-nia bukae moris nian ne’e, ha’u labele nega, ne’e oferese hosi salesiano sira,” dehan Tenente Baldino ne’ebé moris iha Quelicai, Baucau, iha loron 19 fulan marsu tinan 1984, ne’ebé antes tama F-FDTL ne’e iha esperiénsia servisu iha World Vision hanesan treinadór no fasilitadór ba programa habelar pás no protesaun labarik (2005-2006) ne’e ho fiar aan.

Edukasaun ba labarik sira, ba Tenente Baldino ne’ebé uluk (2008-2009) sai hanesan manorin (profesór) ba materia Kímika, Biolojia, no Jeografia iha Eskola Sekundária Privau Santo Antonio Baucau ne’e, hanesan ai-horis ida ne’ebé ema kuda maibé bainhira la hadia ka la hataman kedas hosi kiik entaun bainhira ai-horis ne’e buras no boot ba dadaun, ai-horis ne’e sei sai kleuk no atu silu-loos mós bele tohar.

“Ai-horis mak ita la hadia kedan hosi kiik, nia boot sei kleuk. Edukasaun mak ita la kuda kedan karater di’ak, nia bele matenek maibe la edukadu,” Tenente Baldino ne’ebé akaba ninia estudu iha Ensinu Superiór iha Instituto Superiór Cristal Dili, Departamentu Quimika (2001-2005) ne’e haktuir.

Komandante Kompañia Delta, Komponente Terrestre, FALINTIL-Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) Baucau, Tenente Baldino Julião António Martins. Imajen/Facebook: Baldino Martins.

Ho esperiénsia no matenek ne’ebé nia hetan iha eskola formál no naun formál ne’e, lori nia ba banati tuir liafuan kmanek hosi literatura-na’in ne’ebé hakerek novella “Laskar Pelangi” ka “Asswa’in Baur” hosi Indonézia, Andreas Hirata, ne’ebé hateten “Memberilah sebanyak-banyaknya daripada menerima sebanyak-banyaknya” ka “Fó no fó wa’in ba wa’in ba duke simu no simu de’it” hosi ema seluk ne’e to’o ohin loron. Iha nia moris tomak, Tenente Baldino la kaan atu fó bae ma seluk buat ne’ebé nia iha no  nia hatene.

“Ha’u iha koñsementu uitoan no kuandu ha’u fahe, koñesementu ne’e sei la mate no iha valor ba ema seluk, Duké ha’u iha koñesementu aas maibé benifisia ba ha’u-nia aan mesak de’it. Ha’u iha uitoan mak fahe valor liu duké iha barak maibe ba ha’u mesak de’it,” dehan Tenente Baldino ne’ebé fans ba fugura mundiál Che Guevara no lider nasionál favoritu Saudozu Vicente Reis “SAHE” no Avelino Coelho “Salar Cossi” ne’e ho esperansa be nakonu.

Jornalista: Cancio Ximenes

Editór: Agapito dos Santos

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!