DILI, 23 outubru 2020 (TATOLI)-Tribunál Distritál Dili (TDD), adia julgamentu ba arguidu na’in-13 nu’udar Funsionáriu Públiku (FP) hosi ministériu balun ne’ebé deskonfia komete krime abuzu podér.
Juiza prosesu, Albertina Neves, hateten, iha lapsu koletivu juis ne’ebé ho mudansa movimentasaun ne’ebé antes iha balun muda ba fila-fali iha Tribunál Distritál sira seluk nune’e labele kontinua.
“Ho nune’e ha’u adia fila-fali julgamentu ne’e ba iha loron 2 fevereiru 2021 iha tuku 9:00 dadeer,” Juiza Albertina Neves pronunsia iha sala audiénsia.
Antes ne’e, iha julgamentu Tribunál rona ona deklarasaun arguidu ida no sira seluk seidauk rona no prosesu ne’e Ministériu Públiku (MP) notifika arguidu na’in-13 ho inisiál ALT, FP, OFV, JFHSS, RM, LA, GCA, MATP, ND, FCM, LS, AB, APCO.
Ministériu Públiku (MP) ho defeza husu Tribunál atu bele marka ona loron ajenda julgamentu ne’e atu bele aselera prosesu refere tanba kleur ona.
Tuir faktu akuzasaun hosi MP katak, iha indísiu sufisiente iha loron 21 marsu 2016 iha Diresaun Ministériu balun ne’ebé arguidu sira haknaar ba kria programa workshop ka treinamentu ida iha Laclo-Munisípiu Manatuto, Lequi Doe, Munisípiu Aileu, Atsabe, Munisípiu Ermera no Maubara, Munisípiu Liquiça.
Proposta programa iha kada Munisípiu hala’o ho durasaun tempu loron rua no proposta programa atu halo hetan aprovasaun hosi superior ministériu ne’e nian iha loron 18 abríl 2016 no iha loron 14 juñu 2016, arguidu ALT emite karta konvida ho ajenda workshop ne’ebé hala’o iha Laclo, Munisípiu Manatuto ho durasaun loron ida ne’ebé sei realiza iha loron 17 juñu 2016.
Iha Loron 16 juñu 2016, arguidu ALT hatún orden servisu ida kona-ba dezlokasaun ba Munisípiu Manatuto atu halo workshop durante loron-rua no deside arguidu JFSS mak hanesan xxefeekipa no ekipa hamutuk ema na’in-sia au-mezmu tempu arguidu ALT orienta arguida OFV atu prepara guia de marsa loron rua nian ba funsionáriu nain-sia ne’ebé hala’o workshop refere no prepara mós guia de marsa ba arguidu CC, AB, FP maske sira la ba partisipa.
Iha loron hanesan arguida prepara duni Guia de marsa ba funsionáriu tékniku nain-sia ne’ebé, atu ba hala’o workshop iha Laclo-Munisípiu Manatuto no prepara mós Guia de marsa ba funsionáriu nain tolu seluk ne’ebé la partisipa iha workshop ho objetivu atu troka sira nia Guia de marsa ne’ebé lakon no arguidu AB hanesan ajuda tanba AB funsionáriu voluntáriu no iha loron hanesan mós arguidu sira asina Guía de marsa.
Iha loron 17 juñu 2016 ekipa tékniku hosi Dili ba Manatuto no depois workshop termina no prosesu administrasaun ba guia de marsa hotu, arguidu sira ne’ebé hala’o workshop mós fila hikas mai Dili iha lokraik.
Bainhira to’o tiha mai Dili mak arguidu sira simu osan subsídiu (perdiam) inklui arguidu nain-tolu seluk maske sira la partisipa iha workshop refere no lista simu osan subsídiu rasik.
Arguidu ALT hanesan diretór simu perdiam kada loron ida $60,00 nune’e simu ba loron rua osan hamutuk $120,00 no arguidu sira seluk simu perdiam kada loron ida $40,00 no loron rua $80,00 nune’e total osan perdiam $750,00 .
Tuir dekretu lei n. 20/2010 kona-ba Regime Suplementu Remuneratóriu Administrasaun Públiku nian artigu 1 katak, sei konsidera hanesan loron ida tomak hodi simu subsídiu $60,00 ba kargu xefia no $40,00 ba sira ne’ebé la’ós xefia kuandu toba kalan ida, maibé se la toba kalan ida konsidera loron sorin, kargu xefia simu subsídiu $30,00 no $20,00 ba sira ne’ebé la’ós kargu xefia.
Konsekuénsia nesesária hosi arguidu sira nia hahalok fó prezuiju ba Estadu maske hala’o viajen lokál loron sorin mós simu subsídiu kompletu no la’o loron ida, maibé simu loron rua, inklui arguidu na’in-tolu la partisipa mós simu hotu subsídiu.
Arguidu no arguida sira simu tiha osan perdiam ba viajen lokál bainhira prosesu kriminál lao ona mak sira devolve fila-fali.
Arguidu no arguida sira halo ho forma livre, deliberada no konsentimentu katak konduta ne’ebé sira halo kontra lei, maibé sira atua nafatin.
Ho nune’e arguidu sira hanesan ko-autoria material ho forma konsumada komete krime Abuzu Podér ne’ebé previstu no punidu tuir artigu 297 númeru 1 hosi kódigu penál Timor-Leste.
Jornalista : Nelson de Sousa
Editór : Francisco Simões