iklan

NASIONÁL, DILI, POLÍTIKA

Primeiru-Ministru Bolu Ona KAFI Atu Halo Levantamentu ba Projetu 143

Primeiru-Ministru Bolu Ona KAFI Atu Halo Levantamentu ba Projetu 143

Ministru Reforma Lejizlativa no asuntu Parlamentár, Fidelis Manuel Leite Magalhães. Imajen/António Gonçalves

DILI, 13 maiu 2019 (TATOLI)– Ministru Reforma Lejizlativa no asuntu Parlamentár, Fidelis Manuel Leite Magalhães, ohin, iha Parlamentu Nasionál (PN), haktuir katak, Primeiru-Ministru (PM), Taur Matan Ruak, bolu ona Konsellu Administrasaun Fundu Infraestrutura (KAFI) atu halo fila-fali levantamentu ba projetu 143, maske relatóriu Komisaun Inkéritu Parlamentár (KIP) nulu ona iha órgaun lejizlativa.

“Primeiru Ministru bolu ona KAFI inklui ministériu relevante sira atu haree no halo levantamentu fila-fali ba projetu 143, hafoin governu bele halo pagamentu”, informa Ministru Fidelis Magalhães.

Iha levantamentu KAFI nian ba projetu hirak ne’e ho nia klasifikasaun hirak ne’ebé iha, hanesan klasifikasaun servisu halo ho nia persentajen boot no iha kontratu, klasifikasaun servisu balun 100% no iha kontratu no balu 100% maibé la iha kontratu. Klasifikasaun hirak ne’e foti hotu ona no Ajénsia Dezenvolvimentu Nasionál (ADN) rasik halo verifikasaun no governu sei halo pagamentu.

“Ita tenke halo pagamentu ba obra hirak ne’ebé halo ona, maibé presiza halo verifikasaun ho loloos atu pagamentu mós bele la’o tuir kobertura legal”, hateten Ministru Fidelis Leite Magalhães.

Nia husu ba setór privadu sira ne’ebé maka iha kontratu ba projetu 143 no tuir kritériu hotu, governu bele halo pagamentu daudauk ona.

Nia mós subliña, bainhira deputadu sira dehan, pagamentu la la’o, ida ne’e la loos. Maibé verifikasaun maka tenke halo di’ak, tanba balun obra la iha depois dehan tenke kontratu sira, balun rona bainhira KAFI enkontru, sira tun lais ho mákina hodi servisu lais atu tama iha projetu 143.

“Governu verifika projetu hirak ne’e maka tenke loos, ADN halo esforsu maka’as tebes atu verifika loloos natureza hosi obra hirak ne’ebé la’o no kontratu hirak ne’ebé iha”, esplika Fidelis Magalhães.

Ministériu Obras Públika servisu hamutuk ho Ministériu Planeamentu no Investigasaun Estratéjiku  (MPIE) ho akompañamentu Primeiru-Ministru atu haree solusaun ba situasaun ne’e, maibé la’ós haree ba kategoria 100% no kategoria sira seluk atu bele solusiona iha tempu badak nia laran.

“Iha tempu badak ita sei solusiona, la’ós buat hotu paradu tanba tenke hein rezultadu hosi Komisaun Inkéritu Parlamentár nian”, Fidelis tenik.

Iha fatin hanesan, Prezidente Bankada CNRT, Duarte Nunes, esklarese katak, relatóriu KIP la iha relasaun ho ezekusaun ba pagamentu projetu sira, ema servisu ho kontratu, governu iha obrigasaun atu selu.

“Ita labele dehan katak relatóriu KIP la iha, sei la selu ba projetu hirak ne’e, ida ne’e la iha, governu tenke buka hodi selu sira”, afirma Deputadu Duarte Nunes.

Nia esplika, sistema kontrolu iha Timor-Leste barak, hanesan ida maka KIP, Tribunal Kontas no inspesaun sira iha ministériu sira, sira ne’e kontribui atu kontrola osan Estadu nian.

Xefe Bankada CNRT ne’e afirma tan, relatóriu KIP la mai mós la iha problema ba rai ida ne’e, tanba Timor-Leste iha kámara kontas. Nia tenik, se hothotu hakarak relatóriu, tenke buka dalan tuir prosesu justisa, ema la ta’uk, se la di’ak haruka ba tribunal atu prosesa, tanba KIP la’ós tribunal hodi dehan ema sala, maibé foti dadus no informasaun hodi hato’o rekomendasaun ba governu atu haree.

Bankada FRETILIN liuhosi deklarasaun polítika ne’ebé hato’o hosi Prezidente Bankada FRETILIN, Aniceto Guterres, afirma tan, asuntu relatóriu KIP iha plenária parlamentár katak, KIP nia objetivu atu buka informasaun no dadus sira hodi esklarese kona-ba alegasaun ka hamosu falla no ilegalidade iha selebrasaun kontratu ba projetu iha véspera eleisaun 2017. Dokumentu sira ne’ebé relasiona ho adjudikasaun iha sestu governu ba kontratu sira relasiona ho reabilitasaun, transmisaun eletrisidade, ponte no estrada.

http://www.tatoli.tl/tag/relatoriu-kip-la-aprova-governu-halo-fiskalizasaun-rasik/
http://www.tatoli.tl/2019/04/relatoriu-kip-seidauk-lori-ba-plenaria-pn/
http://www.tatoli.tl/tag/diretor-fongtil/http://www.tatoli.tl/tag/relatoriu-kip/
http://www.tatoli.tl/2019/03/kip-konklui-ona-servisu-ho-rekomendasaun-31/
Jornalista       : Zezito Silva

Editór            : Francisco Simões

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!