iklan

EDUKASAUN

Estudante Na’in 2.986 Aprovadu Tama UNTL

Estudante Na’in 2.986 Aprovadu Tama UNTL

Konferénsia imprensa kona-na rezultadu kandidatu estudante asesu UNTL no IPB. Foto TATOLI: Egas Cristovão

DILI, (TATOLI) – Kandidatu estudante na’in 2.986 mak aprovadu tama Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL) no Institutu Politékniku Betanu (IPB) ba kanál A (réjime jerál) no kanál B (réjime oportunidade).

Naran estudante sira ne’e bele asesu iha portál UNTL nian; www.untl.edu.tl, ne’ebé sei públika aban, sesta (25/1).

Rezultadu ne’e anúnsia husi Ministru Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura (MESSK), Longuinhos do Santos, liuhusi konferénsia imprensa iha edifísiu MESSK, eis edifísiu Alfandega, Kolmera, ohin.

Kandidatu sira ne’e asesu ba UNTL ho kanál A hamutuk 2.222 no IPB hamutuk 144 ho totál 2.366 nomós kanál C hamutuk 508 no IPB hamutuk 22 ka ho totál 530.

Ministru Longuinhos do Santos esplika prosesu asesu no ingresu ba estudante foun 2019 implementa husi MESSK, UNTL no IPB.

Prosesu hahú outubru 2018 liuhusi diseminasaun informasaun iha munisípiu hotu kona-ba manuál operasionál ne’ebé define responsável sira husi entidade idaidak, determina númeru kanál asesu, rekizitu sira ba admisaun nian, faze no kalendáriu ba implementasaun no númeru vaga ne’ebé disponível ba estudante sira bele hetan asesu ba ensinu superiór públiku iha 2019.

Objetivu promove prinsípiu igualidade kona-ba oportunidade, nune’e estabelese kanál oin tolu ba asesu no ingresu iha ensinu superiór públiku ba tinan 2019 (hanesan hala’o ona iha 2018), liliu kanál A (réjime jerál); fó fatin ba finalista ensinu sekundáriu, kanál B (réjime espesiál); fó fatin ba kandidatu sira ne’ebé mak sei iha situasaun ezesionál no kanál C (réjime oportunidade); fó fatin ba sidadaun timoroan sira ne’ebé mak ramata ensinu sekundáriu iha tinan haat ba kotuk.

Hafoin prosesu implementasaun ba kanál A no C, liliu prenxe ‘Buletin Eskolla ba Departamentu sira’ no hala’o ba ezame, MESSK anúnsia ohin, ho forma jerál rezultadu finál ba kanál A no C.

Kanál A; fó fatin ba Ensinu Sekundáriu Jerál (ESJ) no Ensinu Sekundáriu Tékniku Vokasionál (ESTV).

Ho rezultadu mak númeru totál estudante finalista ESJ no ESTV hamutuk 19.278. Númeru totál estudante finalista sira husi ESJ no ESTV ne’ebé prenxe ‘Buletin Eskolla ba Departamentu sira’ hamutuk 18.724. Maibé 554 husi totál finalista ensinu sekundáriu la prenxe buletin.

Númeru estudante ne’ebé aprova atu tama UNTL no IPB, husi  18.724, ne’ebé kumpre rekizitu ba asesu hetan aprovasaun mak 2.366. Husi númeru ida ne’e, 2.222 ba UNTL no 144 ba IPB.

Númeru estudante finalista sira husi ESJ no ESTV, ne’ebé la iha kolokasaun (la aprova) iha ensinu superiór públiku, liuhusi kanál A (réjime jerál) totál 16.358.

Kanál C; ho rezultadu finál mak númeru totál husi kandidatu sira hamutuk 4.698, númeru kandidatu sira ne’ebé tuir ezame 4.033, númeru kandidatu ne’ebé la tuir ezame hamutuk 665.

Tuir mai, númeru kandidatu sira ne’ebé aprova no hetan asesu ba UNTL no IPB hamutuk 530. Katak, ba UNTL 508 no ba IPB 22.

“Iha kestaun UNTL nian, alende 2.222 kandidatu sira aprova ona iha réjime jerál, iha tan númeru hamutuk 170, ne’ebé hetan kualifikasaun di’ak tebes iha kada munisípiu, tanba ho razaun ida ne’e, sei asesu diretu ba UNTL. Kandidatu sira ne’e tenke kontaktu diretamente Diretór-Jerál Administrasaun Akadémika UNTL nian”, katak Longuinhos dos Santos.

Governante ne’e mós katak númeru husi kandidatu sira ne’ebé aprova ona sa’e uitoan husi númeru ne’ebé prevee iha Manuál Operasionál, tanba kandidatu sira ho númeru ikus liu husi kursu idaidak hetan klasifikasaun ne’ebé hanesan hetan aprovasaun hotu, maske ida ne’e iha implikasaun ba aumentu númeru estudante foun iha kursu idaidak.

Ezemplu: kandidatu ikus atu simu kursu Biolojia iha klasifikasaun 42, maibé iha tan kandidatu na’in ualu (8) ho klasifikasaun hanesan, nune’e kandidatu sira na’in sia (9) aprova hotu. Kritériu ida ne’e objetivu la prejudika no diskrimina kandidatu sira hodi asegura igualidade ba asesu.

“Nune’e atu informa mós ba ita-boot sira katak Ministériu Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura hala’o prosesu ingresu ba 2019 ida ne’e ho desizaun koletiva, ne’ebé mak mai husi Ministériu Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura, Universidade Nasionál Timor Lorosa’e no Institutu Politékniku Betano”, katak nia.

Iha fatin hanesan, Reitór UNTL, Francisco Miguel Martins, konfirma rezultadu publikasaun ne’e nu’udar rezultadu serbisu hamutuk entre MESSK, UNTL no IP no desizaun ne’e koletiva tuir polítika MESSK nian.

Reitór Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL), Francisco Miguel Martins. Imajen Egas Cristovão

Nia hatutan réjime espesiál ne’e UNTL oferese tuir realidade TL nian katak ita enfrenta problema, dezafiu, husi ita-nia istória ba libertasaun.

Tanba ida ne’e mak ita fó situasaun espesiál ida, kria espesiál ida hanesan polítika responsabilidade sosiál UNTL nian ba komunidade, liuhusi esperiénsia rezisténsia, istória ne’ebé sofre to’o mai iha indepedénsia.

“Tanba ida ne’e mak UNTL kria polítika ne’e, polítika responsabilidade sosiál quer dizer ita fó oportunidade ba veteranu sira, martir sira-nia oan, F-FDTL, PNTL, funsionáriu públiku, defisiente sira nomós sira ne’ebé talentu arte no kultura no desportiva atu reprezenta instituisaun UNTL”, katak tan.

Reitór ensinu superiór públiku ne’e informa tan prosesu selesaun tama iha ensinu ne’e rigorozu no konsidera la tendénsia nepotizmu.

“Prosesu selesaun ida ne’ebé rigorozu tebes husi Ministériu Edukasaun, ne’ebé forma ekipa konjunta husi Universidade Nasionál Timor Lorosa’e, IPB nomós Ministériu Ensinu Superiór, siénsia no Kultura”.

Nia realsa: “Iha indísiu nepotizmu ka KKN, ha’u hanoin ida ne’e tenke komprova katak prosesu selesaun ne’ebé hala’o loloos, tékniku sira aprezenta ba ministru nomós ba reitór UNTL nomós prezidente IPB, ne’e prosesu ida rigorozu to’o aprezentasaun ne’e ho didi’ak, ho loloos”.

Jornalista: Rafy Belo

Editora: Rita Almeida

iklan
iklan

6 Comments

  1. Atu husu deit Informasaun kona ba Estudante Kandidatu Ba UNTL Ano 2015 Agora Naran Bele fo sai hotu Ka lae..???

  2. kauza husi fator saida mak UNTL simu estudantes barak ida hanesan nee iha anulrktivu 2019 hodi fo impaktu ba kualidade do ensinu

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!