DILI, (TATOLI) – Primeiru-Ministru, Marí Alkatiri, ohin lansa plaka memorial proklamasaun independénsia unilaterál Repúblika Demokrátika Timor-Leste, 28 Novembru 1975 iha prasa Palásiu Governu.
Seremonia ne’e hala’o iha ámbitu komemorasaun loron nasionál ba veteran sira. Plaka ne’e prepara hosi Sentru Nasionál Chega I.P (CNC-sigla portugés).
Marí Alkatiri orgulhu tanba prasa proklamasaun independénsia Palásiu Governu hetan rekuñesementu nu’udar fatin istóriku.
ʺOhin ha’u kontenti mós tanba halo rekuñesementu iha loron ida importante tebes loron veteranu sira 3 marsuʺ, dehan PM.
Tuir loloos data proklamasaun independésia hala’o iha 1 dezembru 1975, maibé tanba forsa Indonézia hahú invade Timor-Leste hahú hosi fronteira mota-ain iha loron 16 outobru 1975, ho ida ne’e mak fundadór Nasaun sira hanesan saudozu Nicolau Lobato, saudozu Francisco Xavier, Marí Alkatiri no lider seluk konkorda hodi proklama iha loron 28 novembru 1975.
“Ami hatene katak forsa invasór sira tama ona iha Atabae liuhosi komandante Aquilis bainhira hosi Atabae hodi aprezenta án iha kuartel jerál iha Diliʺ, tenik.
Alkatiri tenik tan komemorasaun loron veteran ne’e hodi hanoin hikas akontesementu sira hahú 1977 to’o1979 tanba baze apoiu rahun hodi rezulta membru komité sentrál Fretilin pursentu 90 mate no lakon.
“Ne’e maka ita nia memoria invasaun forsa Indonézia tuir loloos hahú kedas iha 16 outobru hosi fronteira, proklamasaun ne’e atu hatudu ba mundu katak povu ho determinasaun tomak atu defende nia rai no independénsiaʺ, afirma.
Hodi re-organiza masa maka iha tinan 1983, Membru Komité Sentrál Fretilin, Xanana Gusmão liuhosi konferénsia Fretilin ba dahuluk kria filafali konsellu revolusionáriu rezisténsia nasionál hodi halibur ema hotu hasoru okupasaun Indonézia.
RDTL moris hakilar ba mundu tomak katak povu Timor-Leste pronto mate tanba hakarak ukun-án.
Iha komemorasaun ne’e, atuál Xefe Governu ne’e triste ho falta prezensa hosi Xanana Gusmão iha eventu ne’e tanba luta hela ba soberania nasionál tasi Timor.
Entretantu, Prezidente RDTL dahuluk mak saudozu Francisco Xavier do Amaral no Primeiru-Ministru, saudozu Nicolau Lobato.
Jornalista: Agapito dos Santos
Editora: Rita Almeida
