DILI, (TATOLI)—Ró hamutuk 15 hosi kompañia Hong Long Fisheries husi Xina ne’ebé deskonfia hakail Tubaraun protejidu oras ne’e para iha Portu Karavela hodi submete ba prosesu investigasaun. Iha Ró hirak ne’e nia laran kuaze Tubaraun tonelada 200 no ikan baibain tonelada 90 resin.
Diretór Jerál Peska, Acácio Guterres informa, ró 15 daudaun ne’e para hela iha Karavela hodi fó biban ba ekipa investigasaun halo investiga kle’an liután atu haree oinsá prosesu ne’e bá oin.
“Husi parte tékniku agora ami akompaña de’it, agora husi parte Tribunál prosesu la’o hela, husi rezultadu hatudu katak sira hetan duni espésie protejidu, aplika lei para sira tenke selu multa no aplika desizaun ba sira para sira tenke halo tuir ida ne’e. Agora hein hela no rezultadu seidauk hatene loloos,” Acácio Guterres informa iha Komoro, ohin.
Nia dehan, kuandu investigasaun husi ekipa Konjunta (Polísia Nasionál Timor-Leste no organizasaun ambientál) mak hetan duni espésie ne’ebé protejidu, nia konsekuénsia tenke aplika lei ne’ebé vigor iha Timor-Leste. Basa tuir lei dehan, empreza komete infrasaun mak sei aplika lei bazeia ba kódigu penál no lei peska nian.
“Espésie protejidu ne’ebé kompañia ne’e kaer, seidauk bele fó sai tanba hein rezultadu investigasaun,” Acácio realsa. No dehan, bazeia ba investigasaun ne’ebé hala’o husi Diresaun Nasionál Inspesaun Peska, MAP iha portu Karavela katak, empreza ne’e komete irregularidade, nune’e Ministru Estadu no Ministru Agrikultura no Peska, Estanislau Aleixo da Silva halo ona suspensaun ba atividade kompañia nian iha loron 22 Setembru 2017 ne’e.
Antes ne’e kompañia Hong Long halo ona infrasaun hodi kaer Tubaraun tonelada 48.3 no aplika duni multa ba sira mak kada ró selu dolar 500 husi ró 15 ne’e no tubaraun selu mil U$8.694 no totál multa ne’ebé empreza ne’e selu ba Estadu hamutuk mil U$16,194.
Tuir pájina MEKAE ne’ebé TATOLI asesu katak Ministru Estadu no Ministru Agrikultura no Peska, Estanislau Aleixo da Silva hatete bainhira simu informasaun husi nasaun viziñu katak kompañia Hong Long Fisheries ne’e halo atividade peska ilegál iha pasadu, suspende kedan atividade ró 15 ne’e.
“Tanba ne’e ami suspende atividade peska Hong Long nian, no sei husu ba autoridade kompetente hanesan Prokuradoria Repúblika hodi halo investigasaun. Durante prosesu investigasaun ró 15 kompañia nian labele husik portu Karavela.”
Bainhira hetan evidénsia ruma hodi fó impaktu ladi’ak ba indústria peska Timor-Leste nian maka sei fó sansaun tuir lei no kódigu penál.
Entertantru Hong Long ne’ebé halo atividade peska industriál iha Kosta Súl hetan lisensa husi Governu Timor-Leste iha Novembru 2016 no sei termina iha Novembru 2017 agora hodi hakail ikan. Empreza ne’e selu ona U$300.12 ba Kofre Estadu hodi halo sira-nia atividade tuir lisensa ne’ebé governu fó, antes bá kaer ikan.
(Jornalista : Maria Auxiliadora)
(Editór : Manuel Pinto)