DILI (TATOLI) — Dezenvolvimentu komunikasaun liuhosi via online ne’ebé utiliza internet nu’udar meus ida iha Timor-Leste presiza ona halo lei kona ba Cyber Crime nune’e bele regula krime sira ne’ebé iha relasaun ho teknolojia, inklui untilizasaun Facebook.
“Timor-Leste tuir hau nia hanoin Lei ne’ebe regula kona ba utilizasaun Facebook mak Lei Cyber Crime. Iha Lei ne’e la’ós regula Facebook de’it, maibé bele regula kona ba krimes hotu ne’ebe iha relasaun ho teknologia informasaun e sasan elektronikas,” Peskizador Information Security Abrão Ximenes hateten ba Agensia Notiziosa Timor-Leste TATOLI via telefone, Kuarta, (12/04)
Abrão observa katak, fenomena ID falsu sira iha Facebook ne’ebé dala barak uza Facebook la-tuir nia dalan dala barak susar atu detekta, tanba ne’e Timor-Leste tenki hanoin ona atu halo lei Cyber Crime, inposivel governu taka facebook
Facebook la-bele hetan blokeia iha Timor-Leste tanba liu hosi facebook ema bele uza hodi asesu ba informasaun, halo negósiu inklui halo komunikasaun ba malu.
Fó hanoin katak, bainhira Timor-Leste elabora lei kona-ba cyber crime presiza halo diskusaun ida ne’ebé klean no involve rekursu úmanu ne’ebé mak iha kuñesimento klean ba informasaun teknolojia (IT).
Nune’e mós iha implementasaun lei ne’e nia tenki reforsa instituisaun ho rekursu ne’ebé mak naton no ema sira ne’ebé mak sai regulador tenki iha kompetensia liu-liu kuñesimentu ba rekursu avansadu iha Teknologia Informasaun e Digital Forensics.
Bainhira iha ona lei maibé Ita la iha kuñesimentu ba IT avansadu no Digital Forensics inklui laboratoriu susar tebes atu deskobre krime ne’ebé relasaun ho teknolojia tanba koalia kona-ba teknolojia buat ida sufistikadu tebes.
Antes ne’e, Prezidenti Komite 12 Novembru Gregorio Saldanha husu atu parte kompetenti iha Timor-leste kria lei hodi regula redi sosiais Facebook tanba ikus-ikus ne’e ema uza Facebook la ho etika.
Jornalista: Manuel Pinto / Editor: Gantry Meilana