iklan

NASIONÁL, SAÚDE

PN Konsidera Lian Materna ho Polemika ÓNGV Sai Kestaun Grave

PN Konsidera Lian Materna ho Polemika ÓNGV Sai Kestaun Grave

Deputado Eladio Fauculto koalia iha Plenaria Parlamentu Nasional, Tersa (28/03)

DILI (TATOLI)— Implementasaun Polítika pilotu Lian Materna iha prosesu aprendizajen iha ensino baziku ho kondisaun Óspital Nasionál Guido Valdares (ÓNGV) ho Óspital referal Baucau sai kestaun grave ne’ebe preokupa hosi deputadu sira iha Parlamentu Nasional (PN). Ho situasaun ne’e, deputadu PN husu ministériu kompetenti prezisa rezolve lalais.

Iha Óspital Nasionál Guido Valdares (ÓNGV), Deputadu Eladio Fauculto dehan, deklarasaun ne’ebé fó sai hosi Doutor balun iha Facebook nu’udar preokupasaun grave bainhira ÓNGV hasoru duni hanesan saida mak doutor fó sai.

Ho nune’e nia husu atu Ministériu Saúde toma konsiderasaun atu haree asunto ne’ebé mak doutor levanta. Liu-liu kona ba fasilidade no preparasaun aimoruk hodi atende nesisidade pasiente sira nian.

Problema seriu seluk ne’ebé mak nia toka iha plenaria mak lian materna, tuir Eladio politika implementasaun lian materna presiza halo revizaun tanba tuir rezultadu fiskalizasaun ne’ebé komisaun Parlamentu nasionál halo nota katak iha ona kontradisaun entre profesor ho estudante sira.

“Uluk dehan implementa de’it ba iha ensino basiku primeiro ano maibé agora to’o ona VI ano tanba ne’e husu atu haree didi’ak  fila-fali,” Eladio Fauculto fó hanoin.

Deputadu Francisco da Costa, bankada CNRT reforsa katak, kondisaun Óspital Referal Baucau ne’ebé foin lalais mak utiliza oras ne’e dadaun nia kondisaun frazil teb-tebes.

“Óspital  Baucau ne’e pasiente sira halo tratamentu la’ós atu sai di’ak, maibé hetok sai grave liu mak iha tanba kondisaun óspital nian la ajuda,” Francisco da Costa argumenta.

Hodi hatutan Ministériu Saúde tenki toma konsiderasaun urjentimente ba inkodisaun ne’ebé óspital referal Baucau hasoru.

Entertantu Deputadu Eladio kontinua fó hanoin atu governu hadia sistema bee-mos tanba Timor-Leste jeralmente populasaun sei suspira ba bee-mos, maske foin lalais ne’e mak ita komemora loron bee-mos mundial nian.

Timor-Leste antes ne’e lansa planu mastre bee no sanementu iha munisípiu haat nian hanesan Baukau, Lospalos, Vikeke no Manufahi. Eventu ne’e hala’o iha Dili.

Iha momentu ne’e Vise-Ministru Obras Públikas, Transporte no Komunikasaun, Januário Pereira, iha nia diskursu, hateten katak planu mestre dezenvolvimentu estratéjiku ne’e sei la’o to’o tinan 2030, atu bele atinje meta iha ne’ebé populasaun sira hetan ona asesu ba bee moos no  saneamentu.

Iha Joint Monitoring Program [Programa Monitorizasaun Konjunta] 2015, ne’ebé avalia meta no objetivu dezenvolvimentu, Timor-Leste la atinje kompromisu kona-ba bee no saneamentu. Kazu espesífiku ba abastesimentu bee nian, tuir objetivu nasionál mak atu garante 75% hosi populasaun asesu ba bee ne’ebé adekuadu.

“Diferensa entre planu ho buat ne’ebé atinjidu ladún bo’ot. Ita bele dehan katak iha progresu di’ak dezde 1999 to’o 2015, husi 53% ba 72%,” Vise-ministru deklara.

Januário rekoñese katak “bainhira tempu bailoro, bee kuaze la iha. Tanba ne’e, presiza buka oinsá sentraliza esforsu hotu atu populasaun sira bele hetan asesu ba bee-moos liuhusi investimentu ba infraestrutura foun, manutensaun no rekrutamentu adekuada ba rekursu umanu.”

Jornalista: Manuel Pinto / Editor: Gantry Meilana

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!